Κρίσιμα γεγονότα ζωής και Ψυχική ανθεκτικότητα

Γραφει ο Μιχάλης Π. Βασιλείου
Ψυχολόγος BSc MSc
michaelvasileiou.mv@gmail. com
τηλ: 6974162952

Είναι αλήθεια πως, κατά τη διάρκεια της ζωής μας, καλούμαστε συχνά να αντιμετωπίσουμε
ποικίλα και κρίσιμης σημασίας γεγονότα, πράγμα που μας οδηγεί αρκετές φορές στην
ανάπτυξη δυσλειτουργικών στάσεων και συμπεριφορών.
Ως κρίσιμο γεγονός ζωής δύναται
να οριστεί το γεγονός εκείνο το οποίο, ασκώντας θετική ή αρνητική επίδραση στη ζωή ενός ατόμου, καθιστά αναγκαία μία σημαντικού και πολυεπίπεδου βαθμού προσαρμογή εκ μέρους του ιδίου του ατόμου.
Μεταξύ άλλων, παραδείγματα αποτελούν η συμβίωση, ο γάμος, η επαγγελματική επιτυχία, η δημιουργία οικογένειας, η ασθένεια, η απώλεια, η φτώχεια, το πένθος, η βία, η εγκληματικότητα, οι φυσικές καταστροφές. Ωστόσο, για ποιόν λόγο ορισμένα άτομα που έρχονται αντιμέτωπα με τέτοιου είδους γεγονότα εμφανίζουν μια ισορροπημένη ψυχική υγεία και μια λειτουργική διαχείριση της ζωής τους, ενώ άλλα χαρακτηρίζονται από θυμική αστάθεια και δυσλειτουργικά μοτίβα συμπεριφοράς; Η απάντηση σίγουρα δεν είναι ούτε εύκολη ούτε μονοδιάστατη. Ο βαθμός στον οποίο το άτομο θα μπορέσει να ισορροπήσει ψυχικά, ώστε να διαχειριστεί τα ποικίλα κρίσιμα γεγονότα, εξαρτάται σημαντικά και μεταξύ άλλων από την επονομαζόμενη «ψυχική ανθεκτικότητα». Επί της ουσίας, πρόκειται για την ικανότητα της επιτυχούς ανταπόκρισης και διαχείρισης απέναντι σε σημαντικές -είτε θετικού είτε αρνητικού προσήμου- αλλαγές της ζωής. Χαρακτηριστικά, η ανθεκτικότητα δύναται να επηρεάσει τη διαδικασία του
στρες, τόσο ως προς την αξιολόγηση των στρεσογόνων παραγόντων όσο και ως προς την ανταπόκριση του ατόμου επί των συναισθημάτων και των στρατηγικών διαχείρισης.
Γίνεται αντιληπτή, επομένως, η σημασία της παρουσίας των λεγόμενων «προστατευτικών παραγόντων» -θέμα επόμενου άρθρου- σε επίπεδο προσωπικό και διαπροσωπικό, καθώς και περιβαλλοντικό.