ΕπικαιρότηταΠολιτικά

O υφυπουργός Δικαιοσύνης Ι. Μπούγας γράφει στο dikastiko.gr: Το τελικό σχέδιο νόμου αναμόρφωσης του Δικαστικού Χάρτη της χώρας

Στόχος η τελεσίδικη απόφαση να εκδίδεται σε 2 χρόνια- Πως θα γίνει η ενοποίηση πρώτου βαθμού, ποια η υπηρεσιακή εξέλιξη των Ειρηνοδικών και πόσα δικαστήρια και που θα λειτουργούν – Μέχρι αρχές Μαρτίου η ψήφιση του νομοσχεδίου

Τις βασικές γραμμές του νομοσχεδίου για την αναμόρφωση του δικαστικού χάρτη της χώρας, παραθέτει στο dikastiko.gr ο υφυπουργός Δικαιοσύνης Ιωάννης Μπούγας. Το σχέδιο θα είναι έτοιμο προς διαβούλευση τις επόμενες μέρες και αναμένεται να ψηφιστεί έως τις αρχές Μαρτίου καθώς αποτελεί ένα από τα ορόσημα για την εκταμίευση δόσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Η στόχευση των αλλαγών, όπως αναφέρει ο κ.Μπούγας είναι “η έκδοση τελεσίδικης απόφασης σε περίπου 2 χρόνια από την έναρξη τη δίκης, γεγονός που θα συμβάλει στην εύρυθμη λειτουργία του κράτους δικαίου και κατ’ επέκταση στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης των Ελλήνων πολιτών”.

Μπούγας για αναμόρφωση δικαστικού χάρτη: Οι βασικές γραμμές

Σύμφωνα με τον υφυπουργό με το νομοσχέδιο:

-Ενοποιείται ο πρώτος βαθμός δικαιοδοσίας των ελληνικών Δικαστηρίων: Όπως αναφέρει με αυτόν τον τρόπο θα αποφευχθεί το δικαστικό παράδοξο των δύο Δικαστηρίων (Ειρηνοδικείων και Πρωτοδικείων) που δικάζουν υποθέσεις πρώτου βαθμού, ενίοτε μάλιστα όμοιες με την ίδια δικονομία και την ίδια χωρική αρμοδιότητα. Έτσι θα ενταχθούν αναβαθμισμένοι 960 περίπου Ειρηνοδίκες και θα δημιουργηθεί ένα ενιαίο δικαστικό περιβάλλον στον πρώτο βαθμό. Για τα υπηρεσιακά και μισθολογικά ζητήματά τους θα θεσπιστεί παράλληλη επετηρίδας Ειρηνοδικών και Πρωτοδικών

-Γίνεται ριζικός χωροταξικός σχεδιασμός των δικαστικών σχηματισμών της χώρας: Θα εξορθολογιστεί ο αριθμός των Δικαστηρίων με κανόνα κάθε Περιφερειακή Ενότητα (πρώην Νομός) να έχει ένα Δικαστήριο πρώτου βαθμού. Τα Ειρηνοδικεία, όπου χρειάζεται και υπάρχουν επαρκείς κτιριακές υποδομές, αναβαθμίζονται σε Περιφερειακές Έδρες του Πρωτοδικείου, με πολύ μεγαλύτερη καθ’ ύλην αρμοδιότητα.

-Πραγματοποιείται τροποποίηση των αρμοδιοτήτων των Προϊσταμένων των Δικαστηρίων: Διαχωρίζονται (χωρίς να επηρεαστεί το αυτοδιοίκητο) τα δικαιοδοτικά και υπηρεσιακά καθήκοντα των Προϊσταμένων Δικαστών των μεγάλων Δικαστηρίων της Χώρας και ανατίθενται σε τρίτα πρόσωπα συμβεβλημένα με το ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ. Έτσι οι προϊστάμενοι επικεντρώνονται αποκλειστικά στα δικαστικά/δικαιοδοτικά τους καθήκοντα.

Ολόκληρο το άρθρο έχει ως εξής:

Μπούγας για αναμόρφωση δικαστικού χάρτη

EUROKINISSI

Ι. Μπούγας: Ο νέος δικαστικός χάρτης της χώρας

“Η αναμόρφωση του Δικαστικού Χάρτη της Χώρας, είναι μία βαθιά τομή που οφείλουμε να κάνουμε στην ελληνική Δικαιοσύνη, καθώς αναμένεται να δημιουργήσει μια εντελώς διαφορετική δικαιϊκή πραγματικότητα. Το εγχείρημα αυτό, θα αντιμετωπίσει δικαστικά παράδοξα και αγκυλώσεις δεκαετιών που δημιουργούν προβλήματα και καθυστερήσεις στη Δικαιοσύνη.

Το Υπουργείο Δικαιοσύνης, κατόπιν αξιολόγησης των συμπερασμάτων και των προτάσεων της Παγκόσμιας Τράπεζας, επεξεργάζεται, με μία ομάδα έγκριτων νομικών που εκπροσωπούν όλους τους φορείς που συμπράττουν στην απονομή της Δικαιοσύνης, το τελικό σχέδιο νόμου αναμόρφωσης του Δικαστικού Χάρτη.

Τα βασικά στοιχεία του, υπό επεξεργασία, νομοσχεδίου του Δικαστικού Χάρτη της Χώρας, όπως παρουσιάστηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο της 24ης Ιανουαρίου 2024, είναι τα ακόλουθα:

urn:uuid:b72f03a5-e18e-4969-9147-c91828073400

α) η ενοποίηση του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας των ελληνικών Δικαστηρίων,

β) ο ριζικός χωροταξικός σχεδιασμός των δικαστικών σχηματισμών της χώρας και

urn:uuid:bde00d0c-e083-4376-8973-0edd31555ffd

γ) η τροποποίηση των αρμοδιοτήτων των Προϊσταμένων των Δικαστηρίων, ώστε να επικεντρώνονται αποκλειστικά στα δικαστικά/δικαιοδοτικά τους καθήκοντα.

Αναλυτικότερα, με την ενοποίηση του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας, θα αποφευχθεί το δικαστικό παράδοξο των δύο Δικαστηρίων (Ειρηνοδικείων και Πρωτοδικείων) που δικάζουν υποθέσεις πρώτου βαθμού, ενίοτε μάλιστα όμοιες με την ίδια δικονομία και την ίδια χωρική αρμοδιότητα.

Με τον τρόπο αυτό, θα αναβαθμιστεί ο ρόλος των 960 περίπου Ειρηνοδικών και θα δημιουργηθεί ένα ενιαίο δικαστικό περιβάλλον στον πρώτο βαθμό δικαιοδοσίας,αντιμετωπίζοντας αποτελεσματικά τα προβλήματα αναφορικά με την ανισομερή χρέωση των υποθέσεων σε κάθε Δικαστή. Οι Ειρηνοδίκες θα είναι πλέον Δικαστές πρώτου βαθμού. Με κατάλληλες πρόνοιες για την επιμόρφωσή τους και την σταδιακή προσαρμογή τους, θα αποκτήσουν γνώση και εμπειρία να δικάζουν υποθέσεις, με τις οποίες έως σήμερα δεν έχουν ενδεχομένως επαρκή εξοικείωση.

Ως προς τα ζητήματα μισθολογικής αντιμετώπισης και υπηρεσιακής εξέλιξης των Ειρηνοδικών, το Υπουργείο έχει καταλήξει ότι μπορούν να λυθούν με την θέσπιση παράλληλης επετηρίδας Ειρηνοδικών και Πρωτοδικών, προκειμένου να διασφαλιστεί η υπηρεσιακή κατάσταση των Ειρηνοδικών με δυνατότητα μετακίνησης, έπειτα από αίτησή τους και απόφαση του Ανωτάτου Δικαστικού Συμβουλίου, σύμφωνα με τις διατάξεις του Συντάγματος.

Ταυτόχρονα με την ενοποίηση του πρώτου βαθμού, προβλέπεται η θέσπιση νέου χωροταξικού σχεδιασμού των δικαστικών σχηματισμών στην Ελλάδα. Στο πλαίσιο αυτό, οι υφιστάμενες υποδομές των Δικαστηρίων θα διατηρηθούν και θα αξιοποιηθούν ως έχουν, ενώ αναμένεται να υπάρξει αποσυμφόρηση των μεγάλων Δικαστηρίων της Χώρας.

Εφαρμόζοντας αντικειμενικούς κανόνες χωροταξίας και με απόλυτο σεβασμό στις συνταγματικές επιταγές, θα εξορθολογιστεί ο αριθμός των Δικαστηρίων με κανόνα κάθε Περιφερειακή Ενότητα (πρώην Νομός) να έχει ένα Δικαστήριο πρώτου βαθμού, λαμβάνοντας ιδιαίτερη μέριμνα για τις παραμεθόριες και νησιωτικές περιοχές της Χώρας. Τα Ειρηνοδικεία, όπου χρειάζεται και υπάρχουν επαρκείς κτηριακές υποδομές, αναβαθμίζονται σε Περιφερειακές Έδρες του Πρωτοδικείου, με πολύ μεγαλύτερη καθ’ ύλην αρμοδιότητα. Με αυτόν τον τρόπο, επιτυγχάνεται η αποσυμφόρηση του Πρωτοδικείου κάθε Περιφερειακής Ενότητας και παράλληλα, εξυπηρετείται η καλύτερη και πιο άμεση πρόσβαση των πολιτών στη Δικαιοσύνη.

Τέλος, με την αναμόρφωση του Δικαστικού Χάρτη, προτείνεται να διαχωριστούν τα δικαιοδοτικά και υπηρεσιακά καθήκοντα των Προϊσταμένων Δικαστών των μεγάλων Δικαστηρίων της Χώρας, από τις λοιπές αρμοδιότητές τους, και να ανατεθούν σε τρίτα πρόσωπα συμβεβλημένα με το ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ, χωρίς βεβαίως να θίγονται οι θεμελιώδεις διατάξεις περί του αυτοδιοίκητου των Δικαστηρίων.

Με τις προτεινόμενες αλλαγές, τις τροποποιήσεις στους Κώδικες, την ψηφιακή Δικαιοσύνη και την αναμόρφωση των Κτηριακών Υποδομών, το Υπουργείο Δικαιοσύνης στοχεύει στην έκδοση τελεσίδικης απόφασης σε περίπου 2 χρόνια από την έναρξη τη δίκης, γεγονός που θα συμβάλει στην εύρυθμη λειτουργία του κράτους δικαίου και κατ’ επέκταση στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης των Ελλήνων πολιτών”.

*Υφυπουργός Δικαιοσύνης, βουλευτής Φωκίδας ΝΔ, δικηγόρος