Δ.Τ. Ν.Ε ΠΑΣΟΚ: Τέλος στο “πάρτι” των απευθείας αναθέσεων. Τροπολογία του ΠΑΣΟΚ με 3 τομές διαφάνειας
Πρωτοβουλία για να μπει «τείχος» στο «πάρτι» των απευθείας αναθέσεων πήρε το ΠΑΣΟΚ σε μια περίοδο που η χώρα μας ερευνάται συνεχώς για μια σειρά από οικονομικά σκάνδαλα από ευρωπαϊκούς οργανισμούς.
Τα τελευταία 6 χρόνια οι απευθείας αναθέσεις ξεπερνούν σε αξία τα 10,5 δισ. Ευρώ, αν σε αυτά μάλιστα προστεθούν και οι απευθείας αναθέσεις επί covid οι αναθέσεις χωρίς προηγούμενη δημοσίευση κλπ, ξεπερνούν τα 15 δισ. Ευρώ.
Το ΠΑ.ΣΟ.Κ κατέθεσε τροπολογία προτείνοντας 3 συγκεκριμένες τομές.
- Ο «κόφτης» που υπάρχει στους νόμους 4412/2016 και 4782/2021, με τον οποίο ορίζεται ότι οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να ξοδεύουν μέχρι το 10% επί των πιστώσεων τους σε συγκεκριμένα είδη απευθείας αναθέσεων, ζητούμε να επεκταθεί σε όλα τα είδη των απευθείας αναθέσεων ανεξαρτήτως αντικειμένου, ώστε να καλύπτει το σύνολο των απευθείας αναθέσεων και όχι μέρος τους μόνο όπως γίνεται σήμερα.
- Το ποσοστό αυτό να μειωθεί δραστικά από το 10% των διαθέσιμων πιστώσεων κάθε αναθέτουσας αρχής, στο 5% αυτών, ώστε οι απευθείας αναθέσεις να περιοριστούν ως η απολύτως αναγκαία εξαίρεση.
- Τα ανώτατα όρια των απευθείας αναθέσεων να μειωθούν από τις 30.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ, στις 20.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ και των 60.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ, στις 30.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ.
Αν η Κυβέρνηση αρνηθεί αυτή την πρόταση, είναι προφανές ότι επιλέγει να συνεχιστεί το «πάρτι» με τις απευθείας αναθέσεις.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Κεντρικού Ηλεκτρονικού Μητρώου Δημοσίων Συμβάσεων, προκύπτει ότι από το 2020 έως το 2024 οι απευθείας αναθέσεις αυξήθηκαν σχεδόν 50% ως προς τον αριθμό τους και σχεδόν 100% ως προς την αξία τους.
Σύμφωνα με το Ελεγκτικό Συνέδριο, σε ορισμένους κλάδους οι απευθείας αναθέσεις τείνουν όχι μόνο να γίνουν ο κανόνας, αλλά να φτάσουν και δυσθεώρητα ποσοστά.
Για παράδειγμα, στον χώρο της υγείας σύμφωνα με την έκθεση ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου του έτους 2023 σε 7 νοσοκομεία & 2 ΥΠΕ, οι απευθείας αναθέσεις καλύπτουν κατά μέσο όρο το 84,32% όλων των αναθέσεων αυτών των φορέων, ενώ στον χώρο της Αυτοδιοίκησης υπάρχουν και ΟΤΑ που το ποσοστό των απευθείας αναθέσεων φτάνουν ως και 98,73%!
Το Ελεγκτικό Συνέδριο αναφέρει στις εκθέσεις του, ότι οι φορείς δεν προγραμματίζουν εγκαίρως και ορθολογικά τις ανάγκες τους, διαμορφώνοντας σκόπιμα μικρές δαπάνες ώστε να εμπίπτουν στα όρια απευθείας ανάθεσης – γεγονός που παραπέμπει σε καταχρηστική χρήση της διαδικασίας, ενώ αναφέρεται σε πολλές περιπτώσεις όπου όταν καλείται ένας μόνος ανάδοχος, η προσφερόμενη έκπτωση είναι είτε μηδέν, είτε 1% και σε κάθε περίπτωση είναι πολύ χαμηλότερη σε σχέση με το ποσοστό που επιτυγχάνεται στις διαγωνιστικές διαδικασίες.
Αξίζει, να επισημανθεί ότι η Νέα Δημοκρατία που ως αντιπολίτευση κατήγγειλε τις απευθείας αναθέσεις με τον ν. 4782/2021 όχι μόνο δεν τις κατήργησε ή δεν τις περιόρισε, αλλά αντιθέτως αύξησε τα ανώτατα όρια που μπορούσε μια αναθέτουσα αρχή να κάνει με απευθείας αναθέσεις.
Στόχος των προτεινόμενων ρυθμίσεων του ΠΑ.ΣΟ.Κ είναι η δραστική μείωση τα δαπανώμενων ποσών σε απευθείας αναθέσεις και η εξοικονόμηση σημαντικών πόρων, που μέσα από τη διαδικασία των απευθείας αναθέσεων, της έλλειψης μεγάλων εκπτώσεων που επιφέρουν οι απευθείας αναθέσεις, της κατάτμησης και της αντιμετώπισης πελατειακών αντιλήψεων και πρακτικών, οδηγούν στην κατασπατάληση τεραστίων ποσών ετησίως που ισοδυναμούν με σειρά ισοδύναμων μέτρων με ιδιαίτερο κοινωνικό αποτύπωμα, όπως ο 13ος και 14ος μισθός, το ΕΚΑΣ στους χαμηλοσυνταξιούχους κλπ.
Είναι ενδεικτικό πως αν είχαν εφαρμοστεί οι δύο πρώτες μόνο πρόνοιες των παραπάνω ρυθμίσεων για τα έτη 2020 έως και 2024 τότε το ποσό των 9,985 δις θα είχε πέσει στο μισό ήτοι σε ένα ποσό πέριξ των 5 δις ευρώ.
Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. καταθέτει στοιχεία και προτάσεις εφαρμόσιμες προς όφελος του κοινωνικού συνόλου και όχι των λίγων και εκλεκτών της Κυβέρνησης.
Νομαρχιακή Επιτροπή
ΠΑΣΟΚ Κινήματος Αλλαγής Φωκίδας